Door Patrick Posthuma (publicatie ‘De Voetbaltrainer’ 246) – De voorbereidingsperiode, net na de jaarswisseling, is voor veel betaald voetbalorganisaties het sein om de batterij op te laden in warme, vaak Zuid Europese oorden. Ook steeds meer amateurverenigingen gaan met het eerste elftal op trainingskamp tijdens de winterstop. Naast de populaire bestemmingen in de zon, wordt ook Nederland steeds vaker aangedaan om het team voor te bereiden. Wat zijn de beweegredenen voor een trainer om op trainingskamp te gaan? En vooral ook, wanneer plan je deze dan in en wat zijn de kosten hiervan? ‘De Voetbaltrainer’ ging op onderzoek uit en merkte dat het organiseren van een trainingskamp een steeds breder begrip wordt onder voetbalminnend Nederland. 

Doelstelling 
Wie via de verschillende zoekmachines op internet ‘trainingskamp’ invoert, krijgt een waslijst aan aanbieders voorgeschoteld. Veel ondernemingen claimen het goedkoopste of het voordeligste kamp aan te bieden. Maar als eerste dien je als trainersstaf een doelstelling te formuleren. Wat wil je eruit halen? Wat moet het opleveren? 

‘Budgetneutraal maken van een trainingskamp in het buitenland is mogelijk’

De eerste keuze die gemaakt moet worden is op trainingskamp gaan in de zomermaanden, voorafgaande aan het seizoen, of tijdens de winterstop waarin het team zich voorbereidt op de tweede seizoenshelft. Veel trainers die nieuw zijn bij een vereniging of waar het verloop van spelers ieder jaar van zich doet spreken, kiezen veelal voor een kamp voorafgaande aan het seizoen. Het doel tijdens deze dagen is dan voornamelijk gericht op het groepsproces. Zorgen voor saamhorigheid, elkaar leren kennen en de banden in het team versterken. Er wordt dan veel gesproken over seizoen doelen en de weg die daarvoor bewandeld dient te worden, met de bijbehorende afspraken en (gedrags)regels. 

In de meeste gevallen blijven deze trainingskampen beperkt tot een weekend, waarin er één of maximaal twee overnachtingen gepland staan en veelal in Nederland plaatsvinden. Dit kamp wordt dan gecombineerd met een oefenwedstrijd tegen de plaatselijke voetbalvereniging. Zo heeft 3e divisionist VVOG uit Harderwijk afgelopen voorbereidingsperiode zijn kamp opgeslagen in het Overijsselse Hardenberg. 

Clubs die ervoor kiezen om in de winterstop op trainingskamp te gaan hebben vaak een andere prioriteiten en kiezen vooral voor het sportieve aspect, om fit te worden en de banden te versterken binnen de club. De trainingskampen, tijdens de winterstop, duren vaak ook een aantal dagen langer. Dit biedt ook voor sponsoren de mogelijkheid om aan te haken en mee te gaan. Een buitenlandse trip geniet hierbij de voorkeur. Het klimaat en de velden zijn uitstekend te noemen om goed beslagen ten ijs te komen bij de start van de tweede seizoenshelft. Uiteraard staat teambuilding hierbij ook hoog in het vaandel, maar worden vooral op voetbaltechnisch en -tactisch de puntjes op de i gezet. Er wordt voornamelijk veel getraind overdag en het spelen van een of meerdere oefenwedstrijden is een vereiste. In tegenstelling tot de activiteiten tijdens een trainingskamp in de zomerperiode, waarin de ‘oud-Hollandse’ karaokeavond en verschillende kaartspelen van zich doen spreken. 

Kosten 
Bij veel verenigingen wordt allereerst de afweging met betrekking tot de kosten gemaakt. Zowel Stephen Covey als Simon Sinek zeggen het, beide met andere woorden: “Begin with the end in mind” en “Start with why”. Maak dus een plan en ga het uitvoeren nádat je je doel helder voor ogen hebt. Uiteraard is een kostenplaatje hierin van belang, maar mag niet het doel in de weg staan. 

Een trainingskamp is immers ook ‘goedkoop’ te maken, in plaats van een kant-en-klaar programma voorgeschoteld te krijgen door een van de vele aanbieders. Zo zijn er steeds meer verenigingen, zeker in de onderkant van het amateurvoetbal, die zelf de contacten leggen in het buitenland. De provisie en manuren die de aanbieders bovenop de prijs gooien, worden op die manier bespaard. Op die manier is 3e klasser Swift’64 uit Swifterbant al een aantal jaar achtereen op trainingskamp geweest in Spanje. 

Daarnaast zorgen veel elftallen ervoor dat het trainingskamp ‘budgetneutraal’ wordt gemaakt. Door het organiseren van activiteiten wordt geld binnen gehaald om het trainingskamp te bekostigen. Zo organiseert Olympia’25 uit Hilversum, uitkomend in de 3e klasse van het amateurvoetbal, bijvoorbeeld een sterrenwaardig diner in het clubhuis, waarbij selectiespelers een rol toegedeeld krijgen. Door o.a. de kaartverkoop wordt er geld binnen gehaald dat gebruikt kan worden voor het trainingskamp. 

In de top van het amateurvoetbal en bij de betaald voetbalorganisaties worden trainingskampen vooraf gebudgetteerd. Voor de voetballende laag hieronder is het dus ook mogelijk een trainingskamp te organiseren. Mits hier wat creativiteit vanuit de club of spelersgroep tegenover staat. 

Programma 
Het programma dient afgestemd te worden op het doel. En dus zal een trainingskamp in de zomer een ander programma hebben dan het kamp in de winter. Het doel heiligt immers de middelen. Bijkomend, wanneer het kamp ook plaatsvindt, de verveling ligt op de loer. Het is goed om vrije tijd te bieden, maar geef spelers opties om te gaan met deze tijd. Een vrije avond, waarin spelers op stap mogen gaan of een vrije middag waarin de stad verkend kan worden zijn hiervan goede voorbeelden. Niets is namelijk hinderlijker dan verveling dat optreedt en dus het doel in de weg gaat staan. Naast een vol programma is afwisseling belangrijk. Naast de nodige ontspanning, dat als rode lijn langs het doel loopt, is ook het aanbod van belang. Ieder dagdeel een veldtraining afwerken of een oefenwedstrijd spelen, gaat op den duur ook vervelen en zal de benodigde spanning doen verlagen. Variëren in sportaanbod houdt de concentratie hoog. Een focuspunt dat zorgt voor het dichterbij brengen van het doel. 

Teamuitje 
Een trainingskamp wordt nog weleens verward met een teamuitje. Maar ook dit kan een doel op zich zijn. Neem bijvoorbeeld HHC Hardenberg die afgelopen zomer, na een succesvol seizoen in de 2e divisie een teamuitje organiseerde naar Mallorca. Een uitje, van enkele dagen, die volledig in het teken stond van plezier en ontspanning als beloning van een uitstekend voetbaljaar. Een ‘uitje’ heeft namelijk in de volksmond ook een ander doel dan een ‘kamp’. 

Niet te verwarren van elkaar, maar ook zeker niet minder belangrijk mocht het beoogde doel hiermee behaald worden. 

Suggestielijst voor alternatieven activiteiten tijdens het trainingskamp: Darts 
Escaperoom 
Gamen (FIFA20, Fortnite) 
Hardlopen 
Kaartspelen (pokeren, klaverjassen) 
Karaokeavond 
Karten 
Lasergamen 
Mountainbiken of fietsen 
Oer-Hollandse spelen (sjoelen, zaklopen, spijkerpoepen) 
Overige balsporten (trefbal, handbal, tennis, squash, bastketbal) 
Padbol (variant op voetvolley) 
Padel tennis 
Paintpallen 
Poolbiljart 
Quiz 
Speedsoccer (op kunstgras) of zaalvoetballen 
Sporten in de sportschool (bijv. Cross-Fit) 
Strandactiviteiten (beachsoccer, beachvolleybal, etc.) of trainen in een manege 
Wellness centrum bezoeken 
Zwemmen of waterpolo